ഒരു കംപ്ലീറ്റ് ബ്ലഡ് കൗണ്ട് (CBC) പരിശോധന നടത്തുകയാണെങ്കിൽ, പലപ്പോഴും ഹീമോഗ്ലോബിൻ, പ്ലേറ്റ്‌ലെറ്റുകൾ, അല്ലെങ്കിൽ ശ്വേതരക്താണുക്കളുടെ (White Blood Cell – WBC) എണ്ണം എന്നിവയാണ് പൊതുവെ നമ്മൾ ശ്രദ്ധിക്കുക. എന്നാൽ ആ റിപ്പോർട്ടിനുള്ളിൽ, സാധാരണക്കാരായ പലരും ശ്രദ്ധിക്കാതെ പോകുന്ന ഒരു ചെറിയ അക്കം കാണാനാകും. അതാണ് ബേസോഫിൽസ് (Basophils).

എല്ലാ ശ്വേതരക്താണുക്കളുടെയും ഒരു ശതമാനത്തിൽ താഴെ മാത്രം വരുന്ന ഈ ചെറിയ പ്രതിരോധ കോശങ്ങൾക്ക്, നമ്മുടെ പ്രതിരോധ സംവിധാനം, അലർജികൾ, ശരീരത്തിലെ വീക്കം (Inflammation), കൂടാതെ ലൂക്കീമിയ പോലുള്ള ഗുരുതരമായ രോഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് പ്രധാനപ്പെട്ട സൂചനകൾ നൽകാൻ കഴിയും.

ബേസോഫിലുകളുടെ എണ്ണം സാധാരണ നിലയേക്കാൾ ഉയരുമ്പോൾ, ആ അവസ്ഥയെയാണ് ബേസോഫീലിയ (Basophilia) എന്ന് പറയുന്നത്.  ശരീരം ആന്തരിക തലത്തിലുള്ള എന്തോ അസ്വാഭാവികതയോട് പ്രതികരിക്കുന്നുണ്ട് എന്നതിൻ്റെ സൂചനയാണിത്.

എന്താണ് ബേസോഫിലുകൾ?

രക്തത്തിൽ പ്രധാനപ്പെട്ട അഞ്ചുതരം ശ്വേതരക്താണുക്കൾ (ല്യൂക്കോസൈറ്റുകൾ) ഉണ്ട്. അതിലൊന്നാണ് ബേസോഫിൽസ്.

ന്യൂട്രോഫിൽസ്, ഇയോസിനോഫിൽസ്, ലിംഫോസൈറ്റുകൾ, മോണോസൈറ്റുകൾ എന്നിവയാണ് മറ്റുള്ളവ.

ശരീരത്തിൻ്റെ പ്രതിരോധ സംവിധാനത്തിൽ, പ്രത്യേകിച്ചും അലർജി  ഉണ്ടാകുമ്പോഴും വീക്കം ഉണ്ടാകുന്ന സാഹചര്യങ്ങളിലും ഇവ നിർണ്ണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.

ഈ കോശങ്ങളിൽ താഴെ പറയുന്ന രാസവസ്തുക്കൾ അടങ്ങിയ ചെറിയ തരികൾ (Granules) ഉണ്ട്:

• ഹിസ്റ്റമിൻ (Histamine) – അലർജിയോ വീക്കമോ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ രക്തക്കുഴലുകൾ വികസിക്കാൻ കാരണമാകുന്നു.

• ഹെപ്പാരിൻ (Heparin) – രക്തം അസാധാരണമായ തരത്തിൽ കട്ടപിടിക്കുന്നത് തടയുന്നു.

• ല്യൂക്കോട്രീനുകൾ (Leukotrienes) – അലർജിയും വീക്കവും സംബന്ധിച്ച പ്രതികരണങ്ങളുടെ തീവ്രത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.

ലളിതമായി പറഞ്ഞാൽ, ബേസോഫിൽസ് ‘അലാം കോശങ്ങൾ’ പോലെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ശരീരം അന്യവസ്തുക്കളിൽ  നിന്നോ അസ്വസ്ഥത മൂലമോ  പ്രതിസന്ധി നേരിടുമ്പോൾ, മറ്റ് പ്രതിരോധ പ്രതികരണങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കാൻ ആവശ്യമായ സിഗ്നലുകൾ (രാസവസ്തുക്കൾ) പുറത്തുവിടുന്നത് ബേസോഫിലുകളാണ്.

എന്താണ് ബേസോഫീലിയ?

രക്തത്തിൽ ബേസോഫിൽ കോശങ്ങളുടെ എണ്ണം വർദ്ധിക്കുന്ന അവസ്ഥയാണ് ബേസോഫീലിയ. ഇത് സാധാരണയായി ഡിഫറൻഷ്യൽ കംപ്ലീറ്റ് ബ്ലഡ് കൗണ്ട് (CBC) പരിശോധനയിലൂടെയാണ് കണ്ടെത്തുന്നത്.

മുതിർന്നവരിൽ ബേസോഫിൽ കോശങ്ങളുടെ സാധാരണ അളവ്:

• അബ്സല്യൂട്ട് കൗണ്ട്: 0-200 കോശങ്ങൾ/mu L
• ശതമാനം: മൊത്തം ശ്വേതരക്താണുക്കളുടെ 0-1\%

ഈ പരിധിക്കപ്പുറമുള്ള ഏത് അളവും ബേസോഫീലിയ ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

ശ്രദ്ധിക്കുക: ബേസോഫീലിയ എന്നത് ഒരു രോഗമല്ല; മറിച്ച്, അടിസ്ഥാനപരമായ ഒരു ആരോഗ്യപ്രശ്നത്തിന്റെ സൂചന മാത്രമാണ്.

ബേസോഫീലിയയുടെ സാധാരണ കാരണങ്ങൾ

1. അലർജി പ്രതികരണങ്ങൾ 

ഹേ ഫീവർ, ആസ്ത്മ, കരപ്പൻ  അല്ലെങ്കിൽ ഭക്ഷണത്തോടോ മരുന്നിനോടോ ഉള്ള അലർജികളോടുള്ള പ്രതികരണമായി ബേസോഫിൽസ് ഉയരും. ഇവയുടെ തരികളിലുള്ള ഹിസ്റ്റമിൻ പുറത്തുവരുമ്പോഴാണ് ചൊറിച്ചിൽ, ചുവപ്പ്, നീര് എന്നിവ ഉണ്ടാകുന്നത്.

2. വിട്ടുമാറാത്ത വീക്ക സംബന്ധമായ തകരാറുകൾ

റൂമറ്റോയ്ഡ് ആർത്രൈറ്റിസ്, ഇൻഫ്ലമേറ്ററി ബവൽ ഡിസീസ് (IBD), അൾസറേറ്റീവ് കൊളൈറ്റിസ് പോലുള്ള രോഗങ്ങൾ ശരീരത്തിൽ സ്ഥിരമായ പ്രതിരോധപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുന്നു. ഇത് ബേസോഫിൽ ഉത്പാദനം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഇടയാക്കും.

3. അണുബാധകൾ

ക്ഷയം (Tuberculosis), ചിക്കൻപോക്സ്, വസൂരി തുടങ്ങിയ വിട്ടുമാറാത്ത ചില അണുബാധകൾ, പ്രതിരോധ പ്രതികരണം നീണ്ടുനിൽക്കുമ്പോൾ, ബേസോഫിൽ അളവ് വർദ്ധിപ്പിച്ചേക്കാം.

4. മൈലോപ്രോലിഫെറേറ്റീവ് തകരാറുകൾ (അസ്ഥിമജ്ജ രോഗങ്ങൾ)

താഴെ പറയുന്ന ഗുരുതരമായ അസ്ഥിമജ്ജാ രോഗങ്ങളുമായി ബേസോഫീലിയക്ക് ബന്ധമുണ്ട്:

• ക്രോണിക് മൈലോയ്ഡ് ലൂക്കീമിയ (CML)
• പോളിസൈതീമിയ വേര (Polycythemia Vera)
• മൈലോഫൈബ്രോസിസ് (Myelofibrosis)

ഈ അവസ്ഥകളിൽ, അസ്ഥിമജ്ജ ബേസോഫിൽസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള രക്താണുക്കളെ അമിതമായി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു.

5. എൻഡോക്രൈൻ അല്ലെങ്കിൽ മെറ്റബോളിക് തകരാറുകൾ

• ഹൈപ്പോതൈറോയ്ഡിസം (തൈറോയ്ഡ് ഹോർമോൺ നില കുറഞ്ഞ അവസ്ഥ).
• പ്രമേഹം (Diabetes mellitus), അമിതവണ്ണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വീക്കം 

ഈ അവസ്ഥകളിലും ബേസോഫീലിയ കാണപ്പെടാം.

6. സമ്മർദ്ദത്തിൽ നിന്നോ അണുബാധയിൽ നിന്നോ ഉള്ള സുഖപ്പെടൽ

ചിലപ്പോൾ, വലിയ അണുബാധയോ സമ്മർദ്ദ പ്രതികരണമോ കഴിഞ്ഞതിന് ശേഷം, പ്രതിരോധ സംവിധാനം താൽക്കാലികമായി അമിതമായി പ്രതികരിക്കുന്നതും ചെറിയ തോതിലുള്ള ബേസോഫീലിയക്ക് കാരണമാകും. 

ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട ലക്ഷണങ്ങൾ

ബേസോഫീലിയ നേരിട്ട് ലക്ഷണങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നില്ല. എങ്കിലും, ഈ അവസ്ഥയ്ക്ക് കാരണമായ അടിസ്ഥാന രോഗത്തെ ആശ്രയിച്ച് ചില ലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ടേക്കാം:

• ക്ഷീണവും തളർച്ചയും

• അകാരണമായ ചൊറിച്ചിൽ (അലർജി അല്ലെങ്കിൽ രക്ത സംബന്ധമായ അവസ്ഥകളിൽ സാധാരണമാണ്)

• ചർമ്മത്തിലെ തടിപ്പുകളും നീർക്കെട്ടും

•  ശരീരഭാരം കുറയുകയും രാത്രിയിലെ വിയർപ്പും (ഇത് രക്ത സംബന്ധമായ അസുഖങ്ങളെ സൂചിപ്പിക്കാം)

• ശ്വാസംമുട്ടലും നെഞ്ചിടിപ്പും (അലർജിക് ആസ്ത്മയിൽ)

• പ്ലീഹ വലുതാകുന്നത് (മൈലോപ്രോലിഫെറേറ്റീവ് രോഗങ്ങളിൽ)

രോഗനിർണയം: ഇത് എങ്ങനെ കണ്ടെത്താം?

ഡിഫറൻഷ്യൽ കംപ്ലീറ്റ് ബ്ലഡ് കൗണ്ട് (CBC) പരിശോധനയാണ് ആദ്യപടി. ബേസോഫിൽ എണ്ണം കൂടുതലാണെങ്കിൽ, ഡോക്ടർമാർ കൂടുതൽ പരിശോധനകൾ നിർദ്ദേശിച്ചേക്കാം:

• പെരിഫെറൽ സ്മിയർ (Peripheral Smear): രക്തകോശങ്ങളുടെ രൂപം നിരീക്ഷിക്കുന്നതിന്.

• അസ്ഥിമജ്ജ ബയോപ്സി (Bone Marrow Biopsy): ലൂക്കീമിയ അല്ലെങ്കിൽ അസ്ഥിമജ്ജ രോഗങ്ങൾ സംശയിക്കുമ്പോൾ.

• അലർജി പരിശോധന (Allergy Testing): അലർജിയുടെ കാരണങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ.

• തൈറോയ്ഡ്, നീർവീക്ക സൂചകങ്ങൾ (Thyroid and Inflammatory markers): മറ്റ് വ്യവസ്ഥാപരമായ കാരണങ്ങൾ വിലയിരുത്തുന്നതിന്.

• മോളിക്യുലാർ പരിശോധനകൾ (BCR-ABL gene): ക്രോണിക് മൈലോയ്ഡ് ലൂക്കീമിയ (CML) പോലുള്ള ഗുരുതരമായ രോഗങ്ങൾ ഇല്ലെന്ന് ഉറപ്പിക്കാൻ.

ചികിത്സ: അടിസ്ഥാന കാരണം പരിഹരിക്കാൻ

ബേസോഫീലിയയുടെ ചികിത്സ എപ്പോഴും അതിന് കാരണമായ അടിസ്ഥാന രോഗത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു:

ചികിത്സയുടെ തുടർച്ചയായി:

നേരിയ തോതിൽ, ലക്ഷണങ്ങൾ ഇല്ലാത്ത സാഹചര്യങ്ങളിൽ, പ്രത്യേക ചികിത്സയുടെ ആവശ്യം ചിലപ്പോൾ വേണ്ടി വരില്ല. എങ്കിലും, കൃത്യമായ ഇടവേളകളിലുള്ള പരിശോധനകൾ ആവശ്യമാണ്.

ജീവിതശൈലിയും പ്രതിരോധ മാർഗ്ഗങ്ങളും

• അലർജികൾ ഒഴിവാക്കുക: പൂമ്പൊടി, പൊടി, ചില ഭക്ഷണങ്ങൾ എന്നിവയുമായി സമ്പർക്കം വരുന്നത് ഒഴിവാക്കുക.

• സന്തുലിത ആഹാരം: ആൻ്റിഓക്സിഡൻ്റുകൾ (വിറ്റാമിൻ C, സിങ്ക്, സെലിനിയം) ധാരാളമടങ്ങിയ ഭക്ഷണം ശീലമാക്കുക.

• പുകവലി ഉപേക്ഷിക്കുക: പുകവലി വീക്കം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രതിരോധപ്രവർത്തനങ്ങളെ അമിതമാക്കുകയും ചെയ്യും.

• മിതമായ വ്യായാമം: അമിതമായി പ്രതിരോധ സംവിധാനത്തെ ഉത്തേജിപ്പിക്കാതെ, അതിനെ സന്തുലിതമാക്കാൻ വ്യായാമം സഹായിക്കുന്നു.

• സമ്മർദ്ദവും ഉറക്കവും നിയന്ത്രിക്കുക, കാരണം ഇവ രണ്ടും പ്രതിരോധ സംവിധാനത്തിൻ്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ ബാധിക്കുന്നു.

ഇതിന് പിന്നിലെ ശാസ്ത്രം: ഇത് പ്രധാനമാകാൻ കാരണം?

ബേസോഫീലിയ ജൈവപരമായ സൂചനയായി വർത്തിക്കുന്നു.

 പ്രതിരോധ സംവിധാനം ഒന്നുകിൽ:

• അമിതമായി പ്രതികരിക്കുകയാണ് (അലർജികളിൽ എന്നപോലെ), അല്ലെങ്കിൽ

• രക്താണുക്കളെ അമിതമായി ഉത്പാദിപ്പിക്കുകയാണ് (അസ്ഥിമജ്ജ രോഗങ്ങളിൽ എന്നപോലെ)

തുടർച്ചയായി ഉയർന്ന ബേസോഫിൽ തോത് അവഗണിക്കുന്നത്, CML പോലുള്ള ഗുരുതരമായ രോഗങ്ങൾ കണ്ടെത്തുന്നത് വൈകാൻ കാരണമാകും. നേരത്തെയുള്ള രോഗനിർണയം ഇത്തരം രോഗങ്ങളുടെ ചികിത്സാ ഫലത്തെ ഗണ്യമായി മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു.

ഡോക്ടറെ കാണേണ്ടത് എപ്പോൾ?

താഴെ പറയുന്ന സാഹചര്യങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ ഉടൻ വൈദ്യസഹായം തേടുക:

• തുടർച്ചയായ ചൊറിച്ചിലോ തടിപ്പുകളോ ഉണ്ടെങ്കിൽ.

• വലിയ തോതിൽ ക്ഷീണം, പനി, അല്ലെങ്കിൽ ഭാരക്കുറവ് എന്നിവ ഉണ്ടെങ്കിൽ.

• രക്തപരിശോധനയിൽ ശ്വേതരക്താണുക്കളുടെയോ ബേസോഫിൽസി -ൻ്റെയോ എണ്ണം ആവർത്തിച്ച് ഉയർന്നു കാണിക്കുകയാണെങ്കിൽ.

ഹെമറ്റോളജിസ്റ്റ് (രക്തരോഗ വിദഗ്ദ്ധൻ) അല്ലെങ്കിൽ ഇൻ്റേണൽ മെഡിസിൻ സ്പെഷ്യലിസ്റ്റിനെ കാണുന്നത് ഉചിതമാണ്.

വലിയ സൂചന നൽകുന്ന ചെറിയ കോശം

ബേസോഫിലുകൾ വലിപ്പത്തിൽ ചെറുതാണെങ്കിലും നമ്മുടെ പ്രതിരോധ സംവിധാനം, അലർജികൾ, രക്തത്തിൻ്റെ ആരോഗ്യാവസ്ഥ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് വിശദമായ വിവരങ്ങൾ നൽകാൻ അവയ്ക്ക് കഴിയും. ഒപ്പം, സന്തുലിതാവസ്ഥയും ശ്രദ്ധയും പരിചരണവും ആവശ്യപ്പെടുന്ന സന്ദേശം നൽകാനും.

അതുകൊണ്ട്, അടുത്ത തവണ CBC റിപ്പോർട്ടിൽ ബേസോഫിൽസിൽ നേരിയ വർദ്ധനവ് കാണുകയാണെങ്കിൽ, അത് അവഗണിക്കരുത് — കാരണം, അതിന് പിന്നിൽ നമ്മൾ അറിഞ്ഞിരിക്കേണ്ട ചില വസ്തുതകളുണ്ട് എന്നതുതന്നെ.

Scientific References

1. Basophils and mast cells: from molecular mechanisms to clinical relevance.
2. The 2022 WHO classification of myeloid neoplasms and acute leukemia.